آفات مهم درختان خرما 4
كنه گرد آلود يا تارعنكبوتي خرما (Paratetranychus afrasiaticus M .)
كنه گردآلود خرما يكي ديگر از آفات زيان آور خرما در مناطق خرما خيز كشور است اين كنه از شيره نسوج برگهاي جوان و ميوه هاي خرما تغذيه مي كند بر اثر تغذيه رنگ طبيعي برگ و ميوه ها تغيير يافته به رنگ خاكستري سفيد و يا زرد كمرنگ در مي آيد .خرما هاي اسيب ديده شكاف برداشته و مواد قندي و شيره نباتي از ان خارج مي شود پوست ميوه نيز سخت و خشك مي گردد در نخلستانهاي جنوب در مواقع طغيان كنه گرد آلود خوشه هاي خرما پوشيده از غبار شده و ميوه هاي خرما چروكيده و بر روي زمين مي ريزند و دهقانان ناچاراً اين قبيل خرما را به مصرف و تغذيه دام مي رسانند.
مشخصات كنه:
تخم كنه سفيد متمايل به زرد و شفاف است و بر روي ميوه ها و داخل تارهاي عنكبوتي ديده مي شود پورهها كمرنگ يا سفيد تيره بوده و بعضي اوقات به رنگ زرد نارنجي ديده مي شود چشمها قرمز درخشان است و در اين موقع سه جفت پا دارد .
كنه بالغ به رنگ سفيد تيره مخلوط با كمي زردي است شكل كنه بيضي و انتهاي بدن كنه نر قدري باريك و مثلثي شكل است كنه ماده 3/0 ميليمتر و نر ان 2/0 مليمتر طول دارد كنه بالغ داراي 4 جفت پا مي باشد .
زيست شناسي :
كنه گرد آلود خرما ساليانه 10 تا 12 نسل دارد تمام سال روي درختان خرما و گياهان ميزبان فعاليت مي كند و زمستان را لاي ليف و حصير درختان خرما مي گذراند . در فصول مساعد در قسمت تاج درخت و قاعده برگچه هاي خرما زندگي كرده سپس روي ميوه هاي نارس ظاهر مي گردد .
گرما در كوتاه شدن دوره يك نسل و همچنين فعاليت كنه تاثير دارد . هر قدر گرما زياد شود فعاليت كنهها زياد تر شده و به وسيله تارهاي عنكبوتي كه مي تند بر روي شاخه ها ، ميوه ها ، خوشه خرما و قسمتهاي سايه دار درخت فعاليت مي كند . در جنوب ايران در ماههاي تير و مرداد كه ميوه هاي خرما خارك مي شوند كنه ها شديد ترين حملات خود را آغاز مي نمايند .
هر كنه ماده 50 تا 100 تخم مي گذارد و محل تخم گذاري كنه در قاعده برگچه، روي ميوه و خوشه خرما است . رنگ تخم ها زرد شفاف بوده ولي بعداً كدر مي شود . دوره زندگي كنه ها در فصول مناسب بهار و تابستان 22 الي 31 روز است ولي در زمستان ممكن است تا 5 ماه طول بكشد و در فصل زمستان كنه ها در لابلاي ليف و حصير تنه درختان خرما زمستان گذراني مي كنند و در اوايل بهار بر روي مرغ و بعضي ديگر از گياهان خانواده غلات زندگي و زاد و ولد مي نمايند و به محض اينكه ميوه هاي خرما خارك گرديدند روي خوشه هاي خرما رفته فعاليت بعدي را روي نخيلات ادامه مي دهند و ضررهاي جبران ناپذيري ميزنند.
روشهاي مبارزه :
بهترين زمان سمپاشي براي كنه غبارآلود خرما در مناطق جنوبي كشور نيمه اول خردادماه است . سمومي كه در اين مورد ميتوان به مصرف رسانيد ، عبارتند از :
1 ـ گوگردهاي قابل حل در آب به نسبت 1 تا 3 در 1000 بسته به نوع گوگرد را ميتوان با اختلاط در آب عليه كنهها به كار برد ، سموم گوگردي متداول در بازار عبارتند از كوزان ، الوزال ، اولتراسوفر ، سولفورون و …
2 ـ سم مروسيد (بيناپاكريل ) به نسبت 2 در 1000 مخلوط در آب ، كنه هاي بالغ و پوره ها را معدوم مينمايد ( مصرف سم 2 ليتر در هكتار )
3 ـ سم تديون (تتراديفون) به نسبت 2 در 1000 محلول در آب اثر بسيار مطلوبي دارد ، اين سم تخم كنهها را عقيم ساخته و تلفات زيادي به پوره ها وارد ميآورد .( مصرف سم 2 ليتر در هكتار ) .
4 ـ سم اكتليك (پيريميفوس متيل) امولسيون 50% به نسبت 2 در 1000 مخلوط با آب (مقدار مصرف سم دو ليتر در هكتار ) عليه كنه ها بسيار موثر است .