چشمه کم کم خشک شد، بی آب شد

چشمه کم کم خشک شد بی آب شد
باغ و بستان ناگهان در خواب شد

وجه تسمیه "میناب" وجود آب فروان است. تقریبا تا 20 سال قبل در مناطقی از جلگه میناب با کندن چاله های به عمق 1و نیم متر تا 2 متر آب های زیر زمینی در دسترس بود و در برخی نقاط چشمه هایی در سطح زمین جاری بود.

اما اکنون...
کاهش بارندگی، استفاده از روشهای سنتی آبیاری، عدم سرمایه گذاری برای بهبود مسیرهای و روش های آبیاری ،برداشت بیش از حد آب به وسیله چاه های عمیق در بالا دست چاه های کشاورزان و باغداران جهت ارسال به شهرهای دیگر استان، وجود سد بر روی رودخانه ها و عدم نفوذ آب در زمین بدلیل عدم لایروبی کف سد و چندین دلیل دیگر موجب کاهش آبدهی و خشک شدن چاه های آب باغداران شده است، مجموعه این عوامل آینده خوبی را برای کشاورزی و باغداری در میناب نوید نمی دهد.

در حال حاضر در برخی نقاط حداقل عمق چاه برای دست یابی به آب تقریبا 50 متر است.

جاروی جادوگر

جاروی جادوگر

وقتی این کلمه را می شنوی ابتدا یاد کارتون های کودکانه می افتی که جادوگری سوار بر جاروی جادویی خویش است و در آسمان پرواز می کند.

 اما برای اهالی جنوب کشور این کلمه ها معنای دیگری دارد .در اینجا می خواهم شما را با نوعی دیگر از جاروی جادوگر آشنا کنم.

جاروی جادوگر با نام علمی Witches  Broom disease نوعی بیماری ویروسی مخصوص مرکبات ، خصوصا لیمو ترش است.

این بیماری را از آن جهت جاروی جادوگر نام نهاده اند که همان طور که در تصویر دوم می بینید شاخه های لیمو را کوچک و شبیه به جارو یک جا جمع می کند.

عامل این بیماری نوعی ویروس است که دارای یک پوسته سه لایه بسیار مقاوم و نفوذ ناپذیر است. از این این رو آن را در برابر هر نوع سم و آفت کش و آنتی بیوتیک مقاوم کرده است.

این ویروس از طریق پیوند زدن و حشرات ناقل مثل زنجرک به درختان سالم منتقل می گردد. زمانی که عامل بیماری وارد گیاه شد بصورت یک انگل اجباری در گیاه زندگی می کند و از شیره گیاه تغذیه می کند و به سرعت در سرتاسر گیاه اعم شاخه ، ساقه برگ و میوه تکثیر می یابد.

این عامل برای انسان و جانوران بی ضرر است.

بعد از آلوده شدن گیاه ابتدا گیاه ضعیف و کم ثمر می شود اما در عرض دو سال یک درخت بالغ لیمو ترش را کاملاً از بین می برد و آن را خشک می کند.

محققان کشاورزی تا کنون نتوانسته اند هیچ راهی را برای مقابله با این ویروس پیدا کنند. تنها راه جلوگیری از سرایت این ویروس به سایر درختان این است که در صورت مشاهده در یک باغ باید درختان آلوده را از ریشه بریده و شاخه های آن را کاملا بسوزانند.

درخت  لیمو سالم و جوان

درخت آلوده به جاروی جادوگر

این عامل تولید لیمو را در استان هرمزگان به شدت تحت تاثیر قرار داده است بصورتی که در شهرستان میناب تا کنون بیش از 80 در صد از درختان لیمو خشک شده و تنها در شهرستان رودان هنوز تولید لیمو  ادامه دارد که در صورت ادامه چنین وضعیتی امید به ادامه تولید این محصول در استان هرمزگان که 50 درصد لیموی مورد نیاز کشور را تامین می کند وجود نخواهد داشت. و از این رهگذر باغداران استان که محصول لیمو درصد زیادی از در آمد شان از این محل تامین می شد دچار ضرر بسیار زیادی شده اند.

ریشه کنی این عامل در کشور نیازمند یک عزم جدی و حمایت دولت در این زمینه است.