آفات مهم درختان خرما 2
كرم ميوه خوار خرما :( Batrachedra amydraula Meyr )
كرم ميوه خوار خرما در تمام مناطق خرما خيز كشور وجود دارد و زيان فاحشي به ميوه هاي درختان خرما وارد مي آورد كرم ميوه خوار خرما از ميوه هاي نارس خرما تغذيه ميكند و بر اثر اين تغذيه ميوه ها روي زمين مي افتند . ريزش ميوه از 10 الي 15 روز پس از تلقيح خرما شروع و تا هنگامي ميوه هاي خرما به اندازه يك بادام مي شوند ادامه پيدا مي كند طرز زيان آفت بدين قرار است كه كرم مذكور قسمت انتهايي ميوه خرما را سوراخ كرده و خود را به هسته خرما مي رساند و از هسته وگوشت تغذيه مي كند سپس محل ديگري را سوراخ كرده و خارج مي شود در نتيجه ارتباط ميوه با دم خوشه قطع گرديده ، ميوه چروكيده و رنگ آن تغيير يافته ( قرمز تيره مي شود ) و بر روي زمين مي ريزند زيان اين آفت در نخلستانهاي كشور حدود 20% ودر سالهاي طغيان در حدود 70% ديده شده است اين افت را اهالي جنوب كشور ما خميره يا سرخه مي گويند .
مشخصات ظاهري :
حشره بالغ عبارت است از پروانه اي به رنگ خاكستري مايل به سفيد با پولكهاي نقره و در سطح بدن نقطه هاي كوچك قهوه اي دارد و در انتهاي بطن حشره يك دسته موي سفيد مايل به بور ديده مي شود ، شاخكها نخوش و داراي بندهاي بسيار كوچكي است كه تعدادشان از يكصد عدد تجاوز مي كند عرض بدن پروانه با بالهاي باز 11 تا13 ميليمتر و طول آن 6 تا 8 ميليمتر مي باشد .
لارو آفت به رنگ سفيد مايل به زرد بوده ودرازاي آن به 10 تا 12 ميليمتر مي رسد .
شفيره زرد رنگ و بيضي شكل است و تخمهاي پروانه به رنگ سفيد شيري بوده شكل آن كروي و يك ميليمتر قطر دارد .
زيست شناسي :
كرم ميوه خوار در سال سه نسل دارد ، پروانه ها از لاروهايي كه در زمستان را در لابلاي پوسته تنه درخت و بالاي شاخه ها در داخل پيله اي گذرانده و در بهار در موقع گرده افشاني تبديل به شفيره شده پس از يك هفته تا 10 روز پروانه ها ظا هر مي شوند و دوره زندگي پروانه ها 5 الي 8 روز است . پروانه ها پس از تغذيه از گرده هاي خرما جفتگيري كرده و ماده ها به طور انفرادي تخم ريزي مي نمايند محل تخم گذاري آفت بر روي انشعابات خوشه ، دم ميوه ، اطراف برگچه ها و بالاخره قاعده تاج درختان مي باشد .
دوره تفريخ تخمها معمولاً 7 روز است .كرمها به محض خروج از تخم خود را بر روي ميوه رسانيده ابتدا تار تنيده و خود را مستقر مي سازند و سپس ميوه را سوراخ كرده شروع به تغذيه از گوشت ميوه كرده و بلاخره خودرا به هسته خرما مي رساند بعد نقطه ديگر ميوه را سوراخ كرده خارج شده به ميوه دومي و سومي و حتي تا 5 ميوه خسارت وارد مي كند . دوره لاروي آفت 15 روز طول مي كشد و در اين مدت هر كرم از 3 تا 5 ميوه خرما تغذيه مي كند .
كرمها پس از طي دوره لاروي خود در لابلاي حصير يا ليف درختان خرما ، ميوه و يا انتهاي برگچهها شفيره مي شوند دوره شفيرگي آفت 8 تا10 روز بوده و دوره كامل زندگي حشره 35 الي 40 روز است.
پروانه هاي نسل اول هنگامي كه ميوه هاي خرما به اندازه يك فندق و يا به اصطلاح محلي (پوديز ) ميشوند ظاهر شده و پروانه هاي نسل دوم نيز از تيرماه به بعد در موقعي كه خرما به اندازه يك بادام (خارك ) گرديده ديده ميشوند و لاروهاي نسل سوم را بوجود ميآورند .
لاروهاي نسل سوم پس از بلوغ در داخل پيله تا اسفندماه زمستان گذراني كرده و در اوايل بهار شفيره شده و سپس حشره بالغ از آن خارج ميشود . در مناطق خرما خيز كشور در بهار و تابستان پروانه هاي اين آفت را مي توان شبها در منازل روستايي اطراف چراغ مشاهده نمود .
روشهاي مبارزه :
الف) مكانيكي :
در استان بلو چستان اهالي براي جلوگيري از آلودگي ميوه خوار خرما چند روز پس از تلقيح به وسيله الياف حصيري خوشه هاي خرما را مي پوشانند و پس از 30 تا 45 روز باز مي كنند و در اين مدت حشره بالغ نمي تواند روي خوشه و دانه هاي خرما تخم ريزي نمايد و در نتيجه ميوه هاي خرما از ريزش و آسيب محفوظ مي نمايد .
ب) شيميايي :
بهترين زمان سمپاشي عليه آفت ميوه خوار خرما در نوبت اول سمپاشي يك هفته الي 10 روز پس از تلقيح خرما و نوبت دوم 4 الي 5 هفته پس از اولين سمپاشي توصيه مي گردد .
بهترين سموم مورد عمل عبارتند از :
1ـ سم اكتليك (پيريميفوس متيل) امولسيون 50% به نسبت 2 در 1000مخلوط با آب (مقدار مصرف سم 2 ليتر در هكتار )
2ـ مالاتيون 57% به نسبت 2 در 1000 مخلوط با آب يا ديازينون 60% به نسبت يك در 1000 مخلوط در اب (مقدار مصرف سم 5/1 تا 2 در 1000.) سموم نامبرده عليه زنجره خرما نيز بكار برده مي شود .در نخلستانهاي كه هر دو آفت وجود دارند كاربرد يكي از سموم بالا براي يك بار سمپاشي كافي است
3ـ سوين (كارباريل) 85% به نسبت 3 در 1000 مخلوط با آب با اختلاط يك سم كنه كش (مصرف سم 2 تا 5/2 ليتر در هكتار ).