آنفلونزاي H1N1
بسمه تعالي
آنفلوانزاي (H1N1) خوكي
در يازدهم ماه جون سال 2009 سازمان جهاني بهداشت بروز احتمالي يک پاندمي در فاز 6 و گسترش جهاني آنفلوانزاي A از نوع H1N1 را گزارش کرد. تا اواخر جون 2009 تقريبا 60000 مورد ابتلاي انساني در 100 کشور گزارش شده که سبب مرگ 263 نفر شده است. اين آمار مرتب در حال افزايش است.
مقدمه:
H1N1 (آنفلوانزاي خوکي) يک نوع ويروس آنفلوانزا است که در انسان ايجاد بيماري مي کند. اين ويروس جديد اولين بار در مردم مکزيک در 18 مارچ 2009 گزارش شد. ساير کشورها مواردي از ابتلاء به اين ويروس جديد را گزارش کرده اند. اين ويروس مانند ويروس عادي آنفلوانزاي فصلي از راه انسان به انسان گسترش مي يابد.
اولين بار اين ويروس به اين دليل بعنوان آنفلوانزاي خوکي ناميده شد که در آزمايشات، تعدادي از ژنهاي آن بسيار شبيه به ويروس آنفلوانزايي بود که به صورت طبيعي در خوکها در شمال آمريکا ايجاد بيماري مي کرد ولي مطالعات بعدي نشان داد که اين ويروس متفاوت از آن ويروس خوکي است. ميزان ابتلاء (morbidity)در اين ويروس بسيار بالا است ولي مرگ و مير (mortality) آن تنها در حدود 0.4 درصد است.
راه انتشار ويروس
راه انتشار ويروس H1N1 شبيه به ويروس آنفلوانزاي فصلي است و از راه شخص به شخص از طريق سرفه يا عطسه از فرد مبتلا به فرد ديگر منتقل مي شود. گاهاً افراد از راه تماس غير مستقيم با وسايل آلوده به ويروس و سپس تماس با دهان و بيني مبتلا مي شوند. خوردن آب تصفيه شده هم راه انتقال اين ويروس نمي باشد و اين ويروس توسط کلر غير فعال مي گردد. اين ويروس از راه استخر و يا پارک آبي هم منتقل نمي شود.
مدت انتقال
مدت انتقال اين ويروس مشابه آنفلوانزاي فصلي است در واقع بيماري از يک روز قبل تا 7 روز بعد از بروز علائم مسري مي باشد. اين ويروس از راه خوراکي منتقل نمي شود و خوردن خوک و يا محصولات خوکي سبب ابتلاء به اين بيماري نمي شود.
تعريف تماس نزديک
داشتن تماس از فاصله 6 فوتي(2 متر) يا کمتر با موارد قطعي يا مشکوک به بيماري در کل دوره سرايت پذيري آن
علايم باليني
تظاهرات باليني آنفلوانزاي H1N1 شبيه به آنفلوانزاي فصلي است. بيماري با علائم درگيري حاد دستگاه تنفسي شامل حداقل دو تا از نشانه هاي تب، سرفه، گلودرد، بدن درد، سردرد، خستگي و لرز، اسهال و استفراغ و آبريزش بيني تظاهر مي يابد. افراد در معرض خطر اين بيماري شامل افراد بالاي 65 سال، بچه هاي کمتر از 5 سال، زنان حامله و افراد داراي بيماريهاي مزمن مي باشد. زنان حامله و افرادي که بيماري زمينه اي خاص مانند آسم يا ديابت دارند در معرض بروز عوارض ناشي از اين ويروس هستند.
يک تفاوت اين ويروس با آنفلوانزاي فصلي اين است که افراد بالاي 60 سال در خطر عوارض ناشي از ابتلاء به اين ويروس به اندازه آنفلوانزاي فصلي نيستند. اين مسئله مي تواند در اثر بروز ايمني طبيعي وابسته به سن در مقابل ويروس باشد. به طوري که مطالعات نشان داده که تعداد کمي از بچه ها و افراد زير60 سال آنتي بادي بر ضد اين ويروس را دارا بوده اند ولي يک سوم افراد بالاي 60 سال داراي آنتي بادي بر عليه اين ويروس بوده اند. بيشترين موارد ابتلاي آنفلوانزاي H1N1 در سن 5 تا 24 سال است.
علائم شبه آنفلوانزا Influenza like illness:
علائم شبه آنفلوانزا عبارت است از تب (درجه حرارت بالاي 8/37 درجه سانتيگراد يا بالاتر) و سرفه و يا گلودرد در غياب ساير علل شناخته شده به جز آنفلوانزاا.
تعاريف موارد مشکوک و قطعي و مظنون آنفلوانزاي H1N1
موارد قطعي: موارد قطعي آنفلوانزاي H1N1 به مواردي اطلاق مي شود که فرد علائم شبه آنفلوانزا را داشته باشد و ويروس آنفلوانزاي H1N1 بوسيله يکي از روشهاي RT-PCR و يا کشت ويروسي جدا شده باشد.
موارد محتمل: موارد محتمل آنفلوانزاي H1N1 به مواردي اطلاق مي گردد که فرد علائم شبه آنفلوانزا را داشته باشد و در آزمايش RT-PCR، آنفلوانزااي A جدا گردد ولي براي نوع H1 و H3 انساني منفي باشد.
موارد مشکوک: موارد مشکوک آنفلوانزاي H1N1 به مواردي اطلاق مي شود که فرد علائم شبه آنفلوانزا را داشته باشد و شامل تعاريف محتمل و قطعي نشود ولي از نظر H1N1 منفي نباشد و يکي از شرايط زير را داشته باشد.
1- آغاز علائم در فردي که در 7 روز گذشته تماس با موارد محتمل يا قطعي بيماري داشته است.
2- آغاز علائم در فردي که طي 7 روز گذشته از مسافرت به منطقه يا کشوري که يک يا بيشتر از موارد قطعي و يا محتمل H1N1 بوده برگشته باشد.
3- آغاز علائم در فردي که ساکن منطقه اي باشد که يک يا بيشتر از موارد قطعي عفوتت در آن ديده شده باشد.
علائم هشداردهنده بيماري
در بچه ها بروز علائم هشدار دهنده زير نياز به توجه اورژانس پزشکي دارد:
1- تنفس تند يا زجر تنفسي
2- تغيير خلط به خاکستري يا مايل به آبي
3- عدم نوشيدن مايعات به اندازه کافي
4- استفراغ پايدار يا شديد
5- تحريک پذيري و بي قراري
6- علائم شبه آنفلوانزا بهبود يابد ولي دو مرتبه با تب و سرفه بد برگشت کند.
در بالغين نشانه هاي هشدار دهنده زير نياز به اقدام درماني اورژانس دارد.
1- دسترس تنفسي و کوتاه شدن تنفس
2- درد و احساس فشار در قفسه سينه و شکم
3- سرگيجه ناگهاني
4- استفراغ پايدار يا شديد
5- علائم شبه آنفلوانزا بهبود يابد ولي با تب و سرفه بد برگشت کند.
منبع: سايت دانشگاه علوم پزشكي اصفهان
دکتر فرزين خوروش : عضو هيأت علمي گروه عفوني، دانشگاه علوم پزشکي اصفهان
بقيه را در ادامه مطلب بخوانيد